Het komt je vast bekend voor: in het buitenland drink je niet uit de kraan, maar uit flessen. De kwaliteit van het kraanwater zou niet goed zijn als drinkwater, en daarom is het beter om water uit flessen te drinken.
Maar heb je er ooit weleens over nagedacht hoe het met de kwaliteit van ons eigen, Nederlandse kraanwater gesteld is? Sommige mensen installeren een extra waterfilter omdat ze denken dat ons kraanwater vervuild is. Is dat echt nodig? Of is ons drinkwater schoon genoeg?
De oorsprong van kraanwater
Veertig procent van ons drinkwater is afkomstig van oppervlaktewater. Dat is het water dat op het aardoppervlak zichtbaar is. Voorbeelden van oppervlaktewater zijn sloten, beken, rivieren en meren.
De kwaliteit van onze kraanwater bronnen
Volgens het RIVM is de kwaliteit van onze drinkwaterbronnen deels onvoldoende. Vijftig procent van alle grondwaterbronnen voldoet niet aan de kwaliteitseisen. Dat betekent dat de helft van onze grondwaterbronnen meer vuiligheid bevat dan is toegestaan. De landbouw, rioleringen, industrie en oude bodemverontreinigingen zijn de oorzaak van deze vervuiling.
Het aantal chemische stoffen in het grondwater is veel groter dan reguliere monitorprogrammas aangeven, blijkt uit onderzoek van het RIVM. Maar volgens de onderzoekers zou dit niet tot gezondheidsproblemen leiden. Wel geven ze aan dat het belangrijk is om de hoeveelheid chemische stoffen in het grondwater te monitoren.
Niet alleen de kwaliteit van het grondwater loopt gevaar. Ook de kwaliteit van het oppervlaktewater voldoet niet aan de eisen. Het oppervlaktewater bevat resten van medicijnen, bestrijdingsmiddelen, cosmetica, brandvertragers en nanodeeltjes. De zuiveringsinstallaties die ons rioolwater zuiveren, zijn nog niet in staat om die chemische stoffen goed te verwijderen. Dat betekent dat die stoffen in het milieu terecht komen en dus ook in de bronnen van ons kraanwater. Maar volgens het RIVM kan dit geen kwaad.*1
Ook het chemische stofje GenX dat in het drinkwater van zes verschillende plaatsen in Zuid-Holland is aangetoond zou volgens toxicologen en drinkwaterbedrijven in kleine concentraties niet schadelijk zijn. Maar toch maken waterbedrijven en het ministerie van Infrastructuur en Milieu zich zorgen over de kwaliteit van ons drinkwater. Er moet iets veranderen om het drinkwater veilig te houden.*2
Kraanwater controles en veiligheidsnormen
Ons drinkwater wordt streng gecontroleerd en waterzuiveringsbedrijven moeten aan allerlei veiligheidsnormen voldoen. Maar waaruit bestaan deze veiligheidsnormen? En hoe goed zijn de controles?
Waterzuiveringsbedrijven zijn verplicht om veilig drinkwater te leveren. Daarom moeten zij aan de normen van het Drinkwaterbesluit voldoen. In dit besluit is voor 60 stoffen een norm opgesteld. Zo mag het drinkwater bijvoorbeeld maar 10 microgram lood per liter drinkwater bevatten en slechts 1 microgram kwik. Als een waterzuiveringsbedrijf aan deze normen voldoet wordt het drinkwater als ‘veilig’ beschouwd.
Maar is dat ook echt zo?
Bij de Europese Commissie staan ongeveer 10.000 chemische stoffen geregistreerd. Zodra deze stoffen in het milieu terecht komen ontstaan er ook transformatieproducten. Volgens het Nederlandse Drinkwaterbesluit hoeft een waterzuiveringsbedrijf het drinkwater slechts op 60 van de ruim 10.000 chemische stoffen te onderzoeken. Voor de overige 9.940 stoffen is geen norm opgesteld. Deze worden dan ook niet gemeten.
Volgens het RIVM voldoen waterzuiveringsbedrijven aan de 60 opgestelde normen en is ons drinkwater ‘veilig’. Maar als je slechts 60 van de ruim 10.000 chemische stoffen hebt onderzocht, kun je toch niet zeggen dat ons drinkwater ‘veilig’ is?
Pim de Voogt hoogleraar Chemie van opkomende watervervuiling aan de UVA zegt hierover:
“Onderzoekers van het RIVM schrijven dat de concentraties van stoffen in drinkwater veilig zijn. Maar ze zeggen er niet bij dat de kennis over sommige stoffen ontbreekt.”
Volgens De Voogt zijn van veel chemische stoffen de toxicologische gegevens niet of slechts deels openbaar. Ook hebben onderzoekers geen inzage in de lozingsvergunningen van de industrie. Hierdoor weten onderzoekers niet naar welke stoffen ze moeten zoeken om te ontdekken of ze eruit moeten worden gefilterd.
Juliette Leger hoogleraar toxicologie aan de VU zegt:
“Er is weliswaar geen acuut risico, maar er is wel een mogelijk risico op langere termijn. Consumenten lopen dat risico onvrijwillig. Je kunt niet zeggen dat ons drinkwater helemaal goed is. We weten niet welke stoffen er allemaal in zitten. Volwassenen lopen weinig risico. Zij beschikken doorgaans over een goedwerkende lever en nieren, over een laag vet waarin giftige stoffen kunnen worden opgeslagen en over een betrouwbaar immuunsysteem. Maar dat hebben jonge kinderen veel minder.” *4
Ook stellen Jan Peter van der Hoek, Jacques van Alphen, Reinoutje Kaas en Ron van der Oost in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde dat het langetermijneffect van dagelijkse blootstelling van de mens aan lage hoeveelheden geneesmiddelen in het drinkwater onbekend is. *5
Wat moet ik onthouden over kraanwater?
En nu?
Bronnen ter verdieping:
Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 17 Mar 2018Anonymous
op 18 Mar 2018