Vermoeidheid kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Eén van die factoren is een traag werkende schildklier. Wat is dat precies? Hoe ontstaat het? Hoe maakt het je moe? Wat zijn de symptomen van een trage schildklier? En het belangrijkste: wat kun je eraan doen?
Genoeg vragen dus. Laten we op zoek gaan naar de antwoorden.
Wat is een trage schildklier?
Bij een traag werkende schildklier wordt er te weinig schildklierhormoon geproduceerd. Het schildklierhormoon beïnvloedt iedere lichaamscel en is verantwoordelijk voor het verhogen van de stofwisseling. Hoe hoger de stofwisseling is, hoe meer energie er ter beschikking is. Wanneer je voldoende schildklierhormoon hebt is er voldoende energie voor de productie van warmte, maar ook voor bijvoorbeeld de groei van het haar en de nagels.
Nu snap je waarschijnlijk dat een tekort aan schildklierhormoon zorgt voor een trage stofwisseling en minder energie. Hierdoor kun je je lichaam minder goed warm houden, waardoor je het vaak koud hebt. Daarnaast is er minder energie voor de groei van nagels en haar, wat tot zwakke nagels en haaruitval leidt.
‘Oké, interessant’, horen wij je denken, ‘maar wat is de oorzaak van een trage schildklier?’
Een tekort aan schildklierhormoon kan door verschillende factoren worden veroorzaakt.
Oorzaken van een tekort aan schildklierhormoon
Onderstaande factoren kunnen tot een tekort aan schildklierhormoon leiden:
- aangeboren afwijking van de schildklier
- geremde of uitgeschakelde schildklier door medicatie: radioactieve jodiumslok, strumazol, lithiumzouten, amiodarone
- auto-immuunziekte van de schildklier (ziekte van Hashimoto, vaak na een zwangerschap)
- chronisch tekort aan calorieën door dieet (dus crash-diëten)
- tekort aan belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, omega-3 vetzuren, B-vitamines, vitamine A, vitamine D, jodium, ijzer, selenium, zink en magnesium
- chronische stress
- (laaggradige) ontsteking
In de meeste gevallen wordt een trage schildklier door de auto-immuunziekte Hashimoto veroorzaakt. Dit is een aandoening waarbij het immuunsysteem de schildklier aanvalt. Hierdoor ontstaat schade, waardoor de schildklier langzamerhand kapot gaat en steeds minder schildklierhormoon kan produceren.
Mogelijk ben jij ook moe door een tekort aan schildklierhormoon. Hoe herken je een tekort? Je leest het hieronder.
Symptomen van een tekort aan schildklierhormoon
Omdat het schildklierhormoon invloed heeft op iedere lichaamscel, kan een tekort zich op verschillende manieren uiten. Kenmerken van een tekort aan schildklierhormoon zijn onder andere:
- kouwelijkheid (koude handen en voeten)
- energietekort
- zwakke nagels
- droog en zwak haar
- droge, ruwe huid
- verminderd geheugen
- verminderde concentratie
- depressieve stemming
- obstipatie
- aankomen in gewicht en/of moeite met gewicht verliezen
- spierpijn
Hoewel de symptomen al een goede indicatie kunnen geven, kan een officiële diagnose alleen in combinatie met bloedonderzoek worden gesteld.
Maar welke bloedwaarden moet je dan meten? We zetten ze graag voor je op een rijtje.
Bloedonderzoek voor diagnose trage schildklier
Als je een tekort aan schildklierhormoon verwacht kun je dit door middel van bloedonderzoek laten meten. De meeste reguliere artsen meten alleen de hormonen TSH en vrij T4 (fT4). Als deze waarden normaal zijn is er in de meeste gevallen geen sprake van een trage schildklier. Natuurlijk zijn er altijd uitzonderingen.
Het schildklierhormoon T4 is niet zo actief en wordt daarom normaal gesproken omgezet naar het actievere schildklierhormoon T3. Vaak gaat dit goed, maar bij sommige mensen niet. Het kan dus zijn dat de TSH en de vrije T4 (fT4) normaal zijn, maar dat de vrije T3 (fT3) te laag is omdat de omzetting van T4 naar T3 niet goed verloopt. Daarom is het raadzaam om ook je fT3 te laten meten als je veel symptomen van een trage schildklier hebt. Met name als je het vaak koud hebt, je vaak moe bent en je een droge huid, zwakke nagels en haaruitval hebt.
Als de hormonen TSH, vrij T4 (fT4) en vrij T3 (fT3) afwijken, en er dus sprake is van een trage schildklier, is het raadzaam om te testen of er sprake is van de auto-immuunziekte Hashimoto. Dit kun je testen door de antistoffen anti-TPO en anti-Tg te meten. Als ook deze afwijken is er sprake van Hashimoto.
En dan nu antwoord op de belangrijkste vraag: Wat kun je tegen een trage schildklier doen?
Behandeling van een trage schildklier
De reguliere behandeling bestaat uit het toedienen van schildklierhormoon (T4). Hoewel dit veel symptomen kan verminderen en dit ook echt noodzakelijk is, blijven veel mensen met restklachten zitten. Dat is ook niet gek als je je bedenkt dat een trage schildklier in de meeste gevallen door Hashimoto wordt veroorzaakt.
Hashimoto is eigenlijk geen schildklierziekte, maar een ‘immuunziekte’. Het immuunsysteem valt de schildklier aan en dat proces blijft gewoon doorgaan ondanks het gebruik van schildkliermedicatie (T4). Deze medicatie doet namelijk niets aan de werking van je immuunsysteem.
Het gebruik van schildklierhormoon is dus essentieel, maar niet voldoende. Een goede behandeling zou daarom moeten bestaan uit het aanvullen van schildklierhormoon én het verbeteren van de werking van je immuunsysteem. Vitamine D en de omega 3-vetzuren EPA en DHA (uit vis en algen) spelen hierbij een belangrijke rol. Daarnaast is het belangrijk om de factoren te vermijden die het immuunsysteem triggeren. Op het gebied van voeding zijn dat onder andere gluten (in granen), caseïne (in zuivel) en Neu5Gc (in alle zoogdierproducten: vlees en zuivel).
Ruud Rotteveel (uit mijn team) is gespecialiseerd in schildklierklachten en kan jou door middel van leefstijlmaatregelen helpen je restklachten te verminderen. Hij kan ook bloedonderzoek voor je aanvragen als je arts dit niet wilt/kan doen. Bekijk zijn website voor meer informatie.
Wat moet ik onthouden?
Vermoeidheid kan door een tekort aan schildklierhormoon worden veroorzaakt. In de meeste gevallen wordt een trage schildklier door Hashimoto veroorzaak. Veelvoorkomende symptomen van een trage schildklier zijn vermoeidheid, koude handen en voeten, abnormale spierpijn, een droge huid, zwakke nagels en haaruitval. Voor een officiële diagnose is bloedonderzoek nodig. Voor een goede diagnose is het raadzaam om TSH, vrij T4 (fT4) en vrij T3 (fT3) te laten meten. En de antistoffen anti-TPO en anti-Tg indien er sprake is van een trage schildklier. Wanneer je een tekort aan schildklierhormoon hebt is aanvulling door middel van medicatie (T4) essentieel. Daarnaast kunnen restklachten vaak worden verminderd door het toepassen van de juiste leefstijlmaatregelen.
En nu?
Wil je meer weten over de mogelijke oorzaken en oplossingen van vermoeidheid? Dan is onderstaand E-book zeker interessant voor jou.
Om jou op weg te helpen naar meer energie bieden we het E-book gratis aan. Download het hieronder en zet vandaag nog de eerste stap naar een energieker en fitter leven.
