Waarom je kans loopt op een vitamine C tekort (ook als je voldoende groente en fruit eet)

Veel zoogdieren kunnen zelf vitamine C aanmaken, maar de mens is dit vermogen tijdens de evolutie verloren. Oorspronkelijk komt de moderne mens uit Oost-Afrika. In deze oorspronkelijke leefomgeving was vitamine C rijke voeding in overvloed aanwezig. De behoefte werd volledig door de voeding afgedekt. Het vermogen om vitamine C aan te kunnen maken was dus overbodig geworden.

Om je overlevingskans te vergroten zorgt je lichaam ervoor dat de beschikbare energie zo goed mogelijk wordt gebruikt. Er wordt geen energie en bouwstoffen verspild aan overbodige structuren en lichaamsfuncties. Omdat vitamine-C in overvloed aanwezig was, werd het vermogen om deze vitamine aan te kunnen maken overbodig. Dus ging het verloren. Want If you dont use it, you lose it (als je het niet gebruikt, verlies je het).

Te kort aan vitamine C door te weinig groente en fruit

Groente en fruit zijn de belangrijkste leveranciers van vitamine C. Maar volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) eten Nederlanders hier te weinig van. Slechts 25% van de bevolking krijgt voldoende groente en fruit binnen.*1 Dit betekent dat driekwart van de bevolking er niet in slaagt om de ‘Richtlijnen Goede Voeding’ van de Gezondheidsraad te halen.*2

Vitamine C gaat verloren bij oogsten van onrijp fruit

Door de globalisering wordt fruit vaak geoogst als het nog niet rijp is. Want door fruit onrijp te oogsten kan het transport langer duren. Ook kunnen de vruchten langer worden opgeslagen voordat het moet worden verkocht.

Vitamine C tekort door langdurige opslag

Vitamine C verminderd bij bereiding van voedingsmiddelen

Het bewerken van voedingsmiddelen vermindert het gehalte aan vitamine C aanzienlijk. Zo wordt een groot deel van de vitamine C verwijdert bij het schillen van groente en fruit. Want vitamine C zit voornamelijk in de schil.

We hebben meer vitamine C nodig

Naast bovenstaande factoren kan een tekort aan vitamine C ook worden veroorzaakt door een verhoogde behoefte. Er is een verhoogd gebruik van vitamine C in het lichaam tijdens chemische, psychologische en fysiologische stress. Dit wordt veroorzaakt door bijvoorbeeld sigarettenrook, luchtverontreiniging, zware inspanningen en ziekten zoals allergieën en kanker.

Gevolgen tekort aan Vitamine C

De bekendste functie van vitamine C is het onderhouden van een gezonde afweerfunctie. En ook de anti-oxidatieve werking is bij veel mensen bekend. Maar vitamine C speelt ook een belangrijke rol in de collageenproductie en het behoud van gezond bindweefsel. Verder is het nodig voor de aanmaak van energie, ontgifting en de omzetting van verschillende signaalstoffen in de hersenen. Een suboptimale vitamine C status heeft een negatieve invloed op al deze functies.

Verminderde afweer

Voor een goede afweerfunctie is voldoende vitamine C nodig. Bij een tekort loop je een grotere gevoeligheid voor infecties. Herhaaldelijke infecties en verkoudheden zijn het gevolg.

Afname van de collageenproductie

Vitamine C is nodig voor de collageenproductie en het behoud van gezond bindweefsel. Dit is een vorm van weefsel dat onderdeel uitmaakt van alle organen van het menselijk lichaam. Voorbeelden zijn de huid, bloedvaten, bloed, spieren, pezen, kraakbeen, botten, tanden en organen.

Het meest bekende symptoom van een tekort aan vitamine-C is scheurbuik. Dit wordt gekenmerkt door het scheuren van de bloedvaten, het uitvallen van tanden, het breken van botten en het trage herstel van weefsels.

Om scheurbuik te voorkomen is slechts een kleine hoeveelheid vitamine C nodig. Klassieke scheurbuik komt daarom niet meer voor in onze moderne maatschappij. Maar een suboptimale vitamine C status veroorzaakt wel scheurbuik-achtige symptomen. Bijvoorbeeld hart- en vaatziekten door beschadigde vaatwanden. Maar ook spataderen en een verhoogde kans op bloedingen van het tandvlees en de neus. Daarnaast zijn blauwe plekken, een trage wondgenezing en cellulitis ook een teken van een suboptimale vitamine C status.

Verminderde omzetting van signaalstoffen in de hersenen

Voor de omzetting van acetylcholine, adrenaline en serotonine is vitamine C nodig. Acetylcholine speelt een belangrijke rol in het geheugen. Een tekort aan vitamine C kan dus zorgen voor geheugenproblemen. Verder kan het leiden tot een verminderde productie van adrenaline en serotonine. Dit uit zich in prikkelbaarheid en depressie.

Verlaagde antioxidantactiviteit

Vitamine C is een bekende antioxidant. Hierdoor voorkomt het onder andere de oxidatie van LDL-cholesterol. Een tekort aan vitamine C kan de kans op hart- en vaatziekten vergroten, omdat geoxideerd cholesterol een grote risicofactor is.

Verslechterde ontgiftingscapaciteit

Voor een goede ontgifting is voldoende vitamine C nodig. Door een tekort kan je minder goed ontgiften en kunnen gifstoffen ophopen. Op den duur leidt deze ophoping tot klachten.

Verminderde ijzer-opname

Vitamine C verhoogt de opname van ijzer. Als je onvoldoende vitamine C binnenkrijgt leidt dit tot een verminderde opname. En
dit kan een ijzertekort veroorzaken. Bloedarmoede en vermoeidheid is een van de gevolgen van een tekort aan ijzer.

Afname van energie

Waar zit vitamine C in?

Wat moet ik onthouden?

Ondanks de inname van voldoende groente en fruit loop je kans op een suboptimale vitamine C status. Dit komt door verschillende oorzaken, zoals het oogsten van onrijp fruit, langdurige opslag, bereiding van voedingsmiddelen en een verhoogde behoefde aan vitamine C.

En nu?

Bewaar je groente en fruit koel en donker. Eet biologische groente en fruit met schil. En verhit je voeding minimaal. Kies bijvoorbeeld liever voor stomen dan voor koken.